Putovanje kroz vreme: Požarevac u slikama - fotografije kao vremeplov kroz istoriju

"Požarevac u slikama: Fotografije kao vremeplov kroz istoriju" predstavlja jedinstven uvid u bogatu prošlost našeg grada. Kroz vizuelne prikaze, posmatrači mogu da dožive ključne istorijske trenutke i promene koje su oblikovale Požarevac. 

Zgrada Načelstva

Zgrada Načelstva okružja Požarevačkog, kao spomenik kulture od velikog značaja, vodi se u evidenciji nadležnih Zavoda i kao zgrada Okružnog načelstva u Požarevcu i zgrada SO Požarevac. Podignuta je 1888. i 1889. godine za potrebe svih okružnih nadleštva i kao sedište državne administracije. Danas je Gradska kuća Grada Požarevca.

Zgrada Okružnog načelstva je sagrađena na prostoru na kome se nekada nalazio kompleks konaka Kneza Miloša, od kojih je 1888. godine poslednji srušen konak Kneginje Ljubice. U Ministarstvu građevine, projekat poznatog austrijskog arhitekte Fridriha Gizela je odobren uz izvesne korekture arhitekata Jovana Ilkića i Dušana Živanovića. Po svojoj veličini, arhitektonskoj koncepciji i dekorativnoj obradi, ovo zdanje impozantnih razmera i matematički skladnih proporcija, za ondašnju Srbiju bila je najreprezentativnija i najveća upravna zgrada toga vremena.

Zgrada je izgrađena kao slobodno stojeći objekat i predstavlja razuđenu dvojnu kompoziciju zasnovanu na renesansnoj simetriji. Ima podrum, prizemlje, sprat i potkrovlje iznad centralnog dela. Ugaona rešenja i naglašeni centralni deo sa mansardnim krovovima doprinose uticaju dvorske arhitekture.

Sve fasade su ukrašene bogatom dekorativnom plastikom u stilu neorenesanse i klasicizma, uz poštovanje akademskih postulata.

U enterijeru se ističu zidne i dekorativne slike, posebno predstava „Takovski ustanak“ na plafonu svečanog salona, i kraljevski grb dinastije Obrenović iz 1882. godine na svodu stepeništa.

Zgrada takođe sadrži umetnički oslikane prostore, salon i privatne odaje dinastije Obrenović, kao i umetnički obrađene delove enterijera poput stepenišnih ograda, lustera i drugih elemenata.

Spomenik u parku

Knjazu Milošu Požarevac je bio druga rezidencija, tu je izgradio konake za svoju porodicu i razvio trgovinu. Oslobodio je grad od turske vlasti 1815. godine tokom Drugog srpskog ustanka. Kao znak zahvalnosti, spomenik knjazu Milošu je podignut 1898. godine, a otkrio ga je kralj Aleksandar Obrenović.

Spomenik je od bronze i napravio ga je vajer Đorđe Jovanović u Parizu 1897. godine. Nalazi se u centru gradskog parka ispred Okružnog zdanja.

Na spomeniku su ugravirane godine rođenja (1780) i smrti (1860) knjaza Miloša, kao i njegova poznata poruka turskom vojskovođi i godina oslobođenja Požarevca.

Na pomeniku uklesana čuvena poruka upućena turskom vojskovođi: „Delibaša, carski delijo, ti imaš kuda i na drugu stranu, a ja nemam kuda, nego tuda, pa u život ili smrt“.

Takođe, su ispisane godine rođenja (1780) i smrti (1860) knjaza Miloša, kao i godina oslobođenja Požarevca od Turaka (1815).

Turistička organizacija grada je napravila mesinganu repliku spomenika kao suvenir.

Tabačka Čaršija

Tabačka čaršija je danas ulica u centru Požarevca, koja povezuje Trg oslobođenja i Trg Radomira Vujovića

Požarevačka čaršija je dobila ime po velikom broju kožarskih – tabačkih radnji u vreme Osmanske vlasti. Povezivala je Gornju malu i crkvu-brvnaru koja se nalazila na današnjem Trgu Oslobođenja.

Po svojoj lepoti i skladu arhitekture bila je jedna od vrednijih u Srbiji.

U Tabačkoj čaršiji, centralnoj ulici u Požarevcu, 2023. godine su počeli su radovi na njenoj rekonstrukciji.

Menjale su se podzemne elektro, vodovodne i toplovodne instalacije i uklanja se stari trotoar.

Prema projektu pored postojećeg zasađeno je novo drveće, a zelene površine su proširene kako bi bilo što više zemljišta koje će upijati vodu za vreme kiša. Prošireni su trotoari.

Svaka fotografija priča svoju priču, osvetljavajući arhitekturu, kulturu i svakodnevni život ljudi kroz vekove.